Unesco Vlaanderen

Ernst kusterosie tengevolge klimaatverandering onderschat

Gepubliceerd op 24/10/2012 door Unesco Platform Vlaanderen

De effecten van kusterosie tengevolge van het stijgen van het zeeniveau in de buurt van inhammen, zoals riviermonden, is tot nu toe dramatisch onderschat. Dat melden onderzoekers van het Instituut voor Watereducatie (UNESCO-IHE), de Technische Universiteit Delft (TU Delft) en het Deltares instituut. Zij hebben een meer nauwkeurige voorspellingen kunnen maken door gebruik te maken van een nieuw model dat ontwikkeld werd door wetenschapper Rosh Ranasinghe en zijn collega's.

De voorziene stijging van het zeeniveau tengevolge van de klimaatverandering zou resulteren in kustlijnen die overal ter wereld sterk teruglopen door de erosie. Het is een bekend fenomeen dat in principe kan voorspeld worden op basis van een eerder bepaalde stijging van de zeespiegel, door middel van het zogenaamde Bruun-effect.

Maar de dingen zijn ingewikkelder voor wat betreft de kustlijnen in de buurt van inhammen, zoals riviermondingen, lagunes en estuaria. Dit zijn plaatsen die onder invloed staan van nog andere factoren zoals de veranderingen in de regenval veroorzaakt door de klimaatverandering en bepaalde compenserende effecten (opvulling van het stroomgebied).

Een nieuw model

Tot nu toe ontbrak het de wetenschap aan een model dat met deze effecten kon rekening houden bij voorspellingen over de evolutie van een kustlijn. De meerderheid van de kustlijndiagnoses was enkel gebaseerd op het Bruun effect. Rosh Ranasinghe, verbonden aan het UNESCO-IHE en aan de TU Delft, is er nu in geslaagd om een nieuw model te ontwerpen dat meer nauwkeurige prognoses kan maken. Hij deed dit in samenwerking met de onderzoekers van de afdeling watertechnieken van het UNESCO-IHE, de faculteit Burgerlijk Ingenieur en Geowetenschappen van TU Delft en het kennisinstituut Deltares. Met dit model is het mogelijk om snel accurate voorspellingen te maken, binnen een paar minuten, van hoe een kustlijn zal evalueren in de buurt van inhammen als gevolg van het stijgende zeeniveau.

Het nieuwe model werd reeds toegepast op vier verschillende, representatieve, kustgebieden in Vietnam en Australië. Het onderzoek wees uit dat slechts 25% tot 50% van de verwachte verandering van de kustlijn in deze gebieden aangetoond kan worden op basis het Bruun-effect. De andere processen die optreden in de buurt van inhammen zijn minstens even belangrijk en de verandering van de kustlijn in deze gebieden als gevolg van het stijgende zeeniveau is tot nu toe sterk onderschat.

Het model maakt het mogelijk om een duidelijk verbeterde prognose te maken van de kusterosie als gevolg van een stijgend zeeniveau. Kustprojecten die binnenkort gelanceerd zullen worden, zullen voordeel kunnen halen uit dit model, wat wil zeggen dat het model een waardevolle bijdrage kan leven aan het kustbeheer en de kustplanning in de praktijk.