Dit jaar is het honderd jaar geleden dat de Eerste Wereldoorlog uitbrak: het begin van vier jaar van herdenkingsactiviteiten om iedereen te herinneren aan de gruwelijke gevolgen van oorlog. Wij associëren de Eerste Wereldoorlog vooral met loopgraven. Dat er ook op zee slag is geleverd, is minder bekend. Daarom ontwikkelde Unesco een project om (publieke) belangstelling op te wekken voor het gezonken erfgoed van de Eerste Wereldoorlog en om het te gebruiken als uitgangspunt voor vredes- en herinneringseducatie. Dit project geniet de steun van de Vlaamse Regering.
Dat Unesco de honderdste verjaardag van de Eerste Wereldoorlog aangrijpt om het onderwatererfgoed op de voorgrond te plaatsen, is niet toevallig. Scheepswrakken en archeologisch erfgoed die gedurende honderd jaar onder water liggen, vallen immers onder de bescherming van de Conventie voor de Bescherming van het Cultureel Onderwatererfgoed die in 2001 door de Algemene Conferentie van Unesco is aangenomen. België trad in 2013 toe tot het verdrag.
Als onderdeel van Unesco's inspanningen om het onderwatererfgoed van de Eerste Wereldoorlog de aandacht en de bescherming te geven dat het verdient, organiseerde Unesco met steun van de Vlaamse Regering een internationaal wetenschappelijk congres en enkele herdenkingsmomenten in Brugge van 26 tot 28 juni 2014. De eerste dag van het congres stond in het teken van de toestand van het gezonken erfgoed en van het belang van sites met scheepswrakken. Op de tweede dag van de conferentie overlegden de deelnemers over wat er moet gebeuren om het cultureel onderwatererfgoed van de Eerste Wereldoorlog beter te beschermen. Dit resulteerde in een reeks aanbevelingen die de leidraad zullen vormen voor de toekomstige activiteiten van Unesco ter bevordering van het bewustzijn en de bescherming van cultureel onderwatererfgoed.
Het Unesco Platform Vlaanderen stelt een brochure voor die duiding geeft bij het belang van de bescherming van onderwatererfgoed. Naast achtergrondinformatie bevat de brochure ook een overzicht van de aanbevelingen die zijn geformuleerd op het wetenschappelijk congres in Brugge. Tot slot legt de brochure het potentieel uit van onderwatererfgoed om jongeren bewust te maken van het belang van erfgoed en de voordelen van geweldloze conflictoplossing.
De brochure Het onderwatererfgoed van de Groote Oorlog - Potentieel voor herinneringseducatie & erfgoedbewustzijn is uitgegeven in samenwerking met de Vlaamse Unesco Commissie en is gratis te bestellen bij het Unesco Platform Vlaanderen op info@unesco-vlaanderen.be
