Unesco Vlaanderen

Lokale radio's trekken ten strijde tegen gendergerelateerd geweld

Gepubliceerd op 24/11/2017 door Unesco Platform Vlaanderen

Unesco ondersteunt lokale radio's om Afrikaanse gemeenschappen gevoeliger te maken voor geweld tegen vrouwen en om de straffeloosheid te bestrijden.

Lokale radio's helpen om mensen in moeilijk te bereiken gebieden in Afrika bewuster te maken over het geweld tegen vrouwen. Ze doen dat door speciale gendergevoelige programma's uit te zenden. Unesco heeft een project om lokale radio's te ondersteunen: Empowering Local Radio with ICTs. Het biedt onder meer opleidingen aan rond gendergevoeligheid voor medewerkers van radiostations. Ze leren onder andere hoe ze stereotypen kunnen vermijden in uitzendingen, hoe ze gendergerelateerd geweld onder de aandacht kunnen brengen en hoe ze daders en plichtdragers verantwoordelijk kunnen houden.

Plichtdragers verantwoordelijk houden

Zo was er het geval van een vrouw in Tanzania die een klacht indiende tegen haar verkrachter. Ze stootte op onverschilligheid bij de gemeentelijke overheid. Toen de lokale leiders smeergeld eisten in ruil voor de arrestatie van de verdachte, bracht Dodoma FM, een van de stations dat betrokken is bij het Unesco-project, haar verhaal naar buiten. De berichtgeving dwong de districtscommissaris tot actie. De dader werd gearresteerd en drie lokale leiders die beschuldigd werden van chantage, kregen een straf.

Lokale verslaggevers vragen zelf om opleiding om gendergerelateerd geweld aan te pakken.

Het zijn de lokale verslaggevers zelf die willen meewerken aan het wegwerken van stereotypen en het aan de kaak stellen van geweld tegen vrouwen. “Ik ben geïnteresseerd in gendergevoelige berichtgeving omdat er nog veel genderongelijkheid is en er meer kennis nodig is. Door de opleiding kan ik reportages maken over gendergerelateerd geweld en kindhuwelijken op een manier die de situatie in de gemeenschap kan verbeteren, "zei Ayo Rebecca, reporter van Radio Apac FM in Oeganda, tijdens een workshop georganiseerd door Unesco.

Gemeenschappen zijn lovend

Ook in afgelegen gebieden creëren lokale radiostations bewustzijn en krijgen uitzendingen lovende reacties uit de gemeenschap. Dorika FM in de Democratische Republiek Congo, bij het Virunga Nationaal Park, maakt programma's die gericht zijn op positieve actie die kan bijdragen tot meer sociale onafhankelijkheid en emancipatie van vrouwen. De uitzendingen worden zo goed gewaardeerd dat er een luisterclub en NGO's zijn opgericht die op hun beurt de onderwerpen van het programma uitdragen.

Radioprogramma's kunnen de tolerantie voor gendergerelateerd geweld aanvechten.

Sociale percepties en tolerantie voor gendergerelateerd geweld, met name voor geweld binnen het gezin, zijn belangrijke obstakels bij het aanpakken van dit probleem. De oplossing moet zich zowel op mannen als op vrouwen richten, om het sociale landschap te veranderen dat dergelijk gedrag mogelijk maakt. “Gerichte radioprogramma's kunnen de mannelijkheidsnormen en de ongelukkige tolerantie voor gendergerelateerd geweld aanvechten, zoals Radio Ijwi ry'Umukenyezi (RIU) in Burundi aantoont,” zegt Mirta Lourenço, hoofd Mediaontwikkeling bij Unesco.

RIU creëerde een speciale gendereenheid in hun station om de inhoud van uitzendingen om te volgen en bewustzijnsprogramma's te maken. Ze pleiten voor positief gedrag bij mannen en vrouwen om gendergerelateerd geweld en het gedrag van daders af te keuren. Het programma sloeg aan en er werden luisteraarsgroepen gevormd. Dankbare inwoners ondersteunen het station en voorzien het gratis van water.

Politie onderneemt actie

Afgezien van het werven van steun van de gemeenschap, richten lokale radiostations zich op plichtdragers om ervoor te zorgen dat ze voldoen aan de verantwoordelijkheden van hun functie. Tumbatu FM in Zanzibar, Tanzania zorgde er met zijn programma's voor dat gendergerelateerd geweld en de rol van autoriteiten deel uitmaken van het maatschappelijk debat. Uitzendingen benadrukten het belang van intolerantie en de noodzaak om gevallen van geweld aan de lokale autoriteiten te melden in plaats van het probleem binnen het huishouden op te lossen. Als een direct gevolg van het toegenomen bewustzijn, heeft de politie gender-desks opgericht in haar plaatselijke bureaus waar inwoners informatie kunnen krijgen en gendergerelateerde misdaden kunnen melden.

Nationaal beleid kan op verschillende manieren helpen om gendergerelateerd geweld aan te pakken. Onder andere door het oprichten van regelgevende instanties voor de media, evenals door het bevorderen van mediageletterdheid onder jongens en meisjes om hen bewust te maken van stereotypen en de uitdagingen op het gebied van gendergelijkheid. Het Empowering Local Radio with ICTs-project van Unesco is een internationaal initiatief gericht op gender in de media, op het verbeteren van de toegang tot, en het toezicht op, de media en op het ondersteunen van radiomedewerkers om hen te helpen om positieve veranderingen in hun gemeenschap teweeg te brengen.

Meer aandacht voor gendergelijkheid en empowerment van vrouwen

Het belang van gendergelijkheid en empowerment van vrouwen is toegenomen. Het zijn prioriteiten geworden in zowel ontwikkelde als ontwikkelingslanden, aangezien landen ernaar streven om de sociale en economische ongelijkheden tussen mannen en vrouwen weg te nemen.

Om de cyclus te doorbreken die is veroorzaakt door de onjuiste voorstelling van gender in de media, heeft Unesco gendergevoelige indicatoren voor media (GSIM) ontwikkeld om gendergelijkheid en de empowerment van vrouwen in alle media te bevorderen, in lijn met Duurzaam Ontwikkelingsdoel 5 van de VN (gendergelijkheid).