Unesco Vlaanderen

Unesco adviseert EU over cultuur in internationale relaties

Gepubliceerd op 23/11/2016 door Unesco Platform Vlaanderen

De Europese Unie wil meer inzetten op cultuur in haar internationale relaties. Unesco helpt bij het ontwikkelen van een strategie.

De Raad van de Europese Unie richt zich in toenemende mate op cultuur als een strategisch instrument voor het bevorderen van ontwikkeling, veiligheid en diplomatie. Daarom nodigde de Raad Unesco uit op een oriënterend debat omtrent een EU-strategie voor internationale culturele betrekkingen.

Het debat vond plaats op 22 november 2016 in Brussel. Voor de gelegenheid kwam de Raad bijeen in de samenstelling Jeugd, Cultuur en Sport. Francesco Bandarin, adjunct-directeur-generaal van Unesco voor Cultuur, benadrukte bij de opening van het debat dat cultuur betrekking heeft op de meest dringende uitdagingen van onze tijd, “van het bevorderen van ontwikkeling die echt duurzaam is, het tegengaan van gewelddadig extremisme, tot het beschermen van ons cultureel erfgoed voor toekomstige generaties. Het moet het fundament vormen van de internationale betrekkingen en de diplomatie.”

Cultuur moet het fundament vormen van internationale betrekkingen.

Bij het onderzoeken hoe een meer strategische benadering van cultuur kan worden ingebed in externe betrekkingen, houdt de Europese Unie niet alleen rekening met de invloed van cultuur op het bevorderen van internationale samenwerking en handel, zoals bijvoorbeeld door middel van de verspreiding van culturele goederen en diensten of de groei van culturele industrieën, maar ook met het belang van cultuur voor de sociale cohesie en de mensenrechten.

Alice Bah Kuhnke, de Zweedse minister van Cultuur en Democratie, zei dat “nu meer landen naar binnen keren, is het belangrijker dan ooit om onze waarden te doen gelden. Cultuur kan een bijdrage leveren aan de opbouw van een meer open, hechtere samenleving.” Lydia Koniordou, de Griekse minister van Cultuur en Sport, sprak over vluchtelingen en legde uit hoe het betrekken van migrantenkinderen bij culturele evenementen helpt om hen “hoop voor de toekomst en een bewustzijn van de verleden” in te boezemen.

Door Vlaanderen ondersteund project geldt als voorbeeldpraktijk

Een ander belangrijk onderwerp dat aan bod kwam tijdens het debat, was de bescherming van cultureel erfgoed. Bijzondere aandacht ging daarbij naar bedreigd erfgoed en erfgoed in noodsituaties. Het Emergency Safeguarding of Syrian Cultural Heritage project van Unesco, gefinancierd door de EU met de steun van Vlaanderen en Oostenrijk, werd aangehaald als een voorbeeld van hoe cultuur kan helpen om de sociale cohesie en de duurzaamheid te herstellen in conflictgebieden. Het project omvat onder meer monitoring, een database van experts, opleidingen voor mensen betrokken bij de bescherming en het beheer van erfgoed, en het beperken van de schade en vernieling van erfgoed door middel van nationale en internationale bewustmakingscampagnes. “Ons gemeenschappelijk erfgoed is in gevaar en de EU kan een belangrijke leidende rol spelen in de bescherming ervan,” zei Dario Franceschini, de Italiaanse minister voor Cultureel Erfgoed en Activiteiten en Toerisme.

Ook de kansen voor samenwerking en partnerschap tussen de EU en Unesco kwamen aan bod, waaronder de zes Unesco-conventies voor de bescherming van erfgoed of de bevordering van de diversiteit van cultuuruitingen, en de recente beslissing van de EU om 2018 uit te roepen tot Europees Jaar van Cultureel Erfgoed.

Over het belang van de EU-strategie voor internationale culturele betrekkingen, zei Marek Madarič, minister van Cultuur van Slowakije en voorzitter van de Raad van de Europese Unie (Onderwijs, Jeugd, Cultuur en Sport) tot slot: “Cultuur is een hoeksteen van Europa. Laten we het bevorderen, het zal enorme voordelen opleveren.”

Emergency Safeguarding of Syrian Cultural Heritage
Unesco verbindingskantoor in Brussel