Unesco Vlaanderen

Joegoslavië beschermt cultureel eigendom tijdens oorlog

Gepubliceerd op 10/09/2002 door Unesco Platform Vlaanderen

Joegoslavië ondertekent het Tweede Protocol van de Conventie van Den Haag. Daarmee verbindt het land er zich toe om wettelijke procedures in te stellen om aanslagen, tijdens oorlog, op cultureel erfgoed te bestraffen.

UNESCO directeur-generaal Matsuura juicht de beslissing toe en vraagt alle landen die dit nog niet gedaan hebben, om dit protocol, opgesteld op 26 maart 1999, te ondertekenen. "Joegoslavië is het 15e land dat zich aansluit bij dit wettelijk instrument en zorgt er zo voor dat er een vertrouwensklimaat ontstaat in de regio. Hopelijk spoort dit andere landen aan om hetzelfde te doen".

In 1954 nam de internationale gemeenschap de Conventie van Den Haag aan om het verlies van cultureel erfgoed, zoals archeologische sites, monumenten, kunstwerken, zeldzame boeken e.d., tijdens oorlogen tot een minimum te beperken. Later werd de conventie uitgebreid met een Eerste Protocol dat een verbod op export van culturele goederen uit bezette gebieden instelde.

Omdat in de praktijk bleek dat het verbod moeilijk af te dwingen was, kwam er in de jaren 1990 een Tweede Protocol. Tijdens internationale conflicten en burgeroorlogen vormt cultureel erfgoed vaak het doelwit van strijdende partijen, zoals we recent zagen in Afghanistan, Cambodja en Joegoslavië. Het Tweede Protocol moet ervoor zorgen dat diegene die de aanslagen pleegt, verantwoordelijk kan worden gesteld voor zijn daden. Deze kan dan gearresteerd en berecht worden, indien nodig voor een internationaal gerechtshof.

Het nieuwe protocol slaat ook op burgeroorlogen en maakt de oprichting van een Intergouvernementeel Comité mogelijk. Dat kan extra bescherming bieden aan cultureel erfgoed en toezien op de naleving van het protocol. Het krijgt toegang tot een vrijwillig fonds om hulp te verlenen waar nodig. De UNESCO zal instaan voor het secretariaat van het Comité.

Nog vijf landen moeten het Tweede Protocol ondertekenen vooraleer het in werking kan treden. De Conventie van Den Haag is door 103 landen ondertekend.