Als internationale onderwijs- en wetenschapsorganisatie zet Unesco zich ook in voor de bevordering van universitaire samenwerking en de opbouw van wetenschappelijke expertise, zeker op vlak van onderwerpen waarop Unesco actief aan werkt. Hiervoor is het UNITWIN/UNESCO Chairs Programme opgezet, waarbij er ook acht Unesco-leerstoelen in Vlaanderen actief zijn.
Het UNITWIN/UNESCO Chairs Programme bevordert internationale wetenschappelijke samenwerking rond belangrijke Unesco’ thema’s zoals onderwijs, wetenschap, cultuur en duurzame ontwikkeling. Het programma is opgestart in 1992 en bestaat uit een wereldwijd netwerk van Unesco-leerstoelen (‘UNESCO Chairs’)
lees meerEen Unesco-leerstoel moet een uitgesproken internationaal karakter hebben en een bijdrage leveren aan specifieke expertise die zinvol is voor Unesco of voor de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen. Indien je interesse hebt om jouw academische werking te laten erkennen als Unesco-leerstoel, dan neem je best contact op met de Vlaamse Unesco Commissie.
Er zijn in 2022 maar liefst acht Unesco-leerstoelen aan verschillende Vlaamse hoger onderwijsinstellingen die aansluiten op de ruime Unesco-sectoren:
De leerstoel wil kennis over water en grondwatervoorraden vergroten en delen via open source mogelijkheden voor onderzoek en onderwijs. De leerstoel zal het reeds bestaande open water netwerkplatform verder uitwerken, citizen science projecten opzetten en ook e-cursussen ontwikkelen die uiteindelijk zullen worden geïntegreerd in een e-Master in Water Resources Engineering.
De leerstoel Eremologie is ingebed in het UGentSoilLab en organiseert onderwijs-, onderzoeks- en uitwisselingsactiviteiten rond het beheer van droge gebieden onder een veranderend klimaat.
Deze leerstoel richt zich op de interdisciplinaire studie van toekomstbeelden, en hoe media-, kunst- en design-processen gebruikt kunnen worden, bij het maken van vooruitblikken op onze toekomst.
Deze leerstoel maakt deel uit van het ‘Centre for Research on Peace and Development’ (CRPD), gericht op multidisciplinair onderzoek over de oorzaken van gewelddadig conflict en de voorwaarden voor duurzame vrede.
De PRECOM³OS-leerstoel richt zich op onderzoek dat focust op de meest efficiënte concepten, strategieën en instrumenten voor om gebouwd erfgoed preventief te conserveren. De leerstoel is ondergebracht bij het toonaangevende 'Raymond Lemaire International Centre for Conservation'.
Deze leerstoel focust op de ontwikkeling van ethische codes voor het beschermen van cultureel erfgoed. Hierbij besteedt het bijzondere aandacht aan de bescherming van immaterieel cultureel erfgoed.
Deze leerstoel heeft tot doelstelling armoede en sociale exclusie aan te pakken door de rol en de impact van volwasseneducatie te onderzoeken en onder de aandacht te brengen.
De leerstoel heeft samen met de VUC een advies geschreven over de "Toekomst van Volwassenenonderwijs in Vlaanderen".
Aan de universiteit van Bergen zetelt de achtste Belgische Unesco-leerstoel, namelijk die van Taalkunde en Didactiek van talen in onderwijssystemen door Jean Guichard. Deze leerstoel spitst zich toe op mogelijke problemen die samenhangen met meertalig onderwijs. Zo staat het onder meer beleidsmakers bij in de besluitvorming omtrent meertalig onderwijs en werkt het programma's voor tweede en vreemde talen uit.
Wereldwijd zijn er meer 40 Unitwin netwerken en meer dan 850 hoger onderwijsinstellingen met een Unesco-leerstoel, verspreid over meer dan 100 landen. De koplopers zijn Rusland en Spanje met meer dan 60 leerstoelen, maar ook Frankrijk, Italië, Canada, China en Brazilië tellen er vlot meer dan 25.
