Het ‘UNESCO Associated Schools Network’ (ASPnet) is het grootste mondiale scholennetwerk, met meer dan 11.500 basisscholen, secundaire scholen en lerarenopleidingen in meer dan 180 landen. Al deze 'Unesco-scholen' werken samen aan kwaliteitsvol onderwijs voor het realiseren van internationale verbondenheid, vrede, interculturele dialoog en duurzame ontwikkeling. Hierbij maken ze van 'Wereldburgerschapseducatie' en 'Educatie voor Duurzame Ontwikkeling' speerpunten van hun schoolbeleid, en omarmen ze (culturele) diversiteit.
De scholen die lid zijn van het ASPnet zijn dus Unesco-scholen. Zij onderschrijven allen de missie van Unesco en werken aan de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen (Sustainable Development Goals: SDG’s).
Een Unesco-school:
benadrukt de vier pijlers van educatie zoals door Unesco gedefinieerd: leren om te weten, leren om te doen, leren om te zijn en leren om samen te leven.
onderwijst over mensenrechten, gendergelijkheid, respect voor diversiteit, rechtvaardigheid en democratie, internationale solidariteit, een cultuur van vrede, en breng dat schoolbreed en participatief in praktijk.
durft experimenteren en innoveren, is nieuwsgierig en creatief, inspireert en laat zich inspireren.
maakt van 'Wereldburgerschapseducatie' en 'Educatie voor Duurzame Ontwikkeling' speerpunten van het schoolbeleid, en omarmt (culturele) diversiteit
Het ‘UNESCO Associated Schools Network’ (ASPnet) is het grootste mondiale scholennetwerk, met meer dan 11.500 basisscholen, secundaire scholen en lerarenopleidingen in meer dan 180 landen. Al deze 'Unesco-scholen' werken samen aan kwaliteitsvol onderwijs voor het realiseren van internationale verbondenheid, vrede, interculturele dialoog en duurzame ontwikkeling. Hierbij maken ze van 'Wereldburgerschapseducatie' en 'Educatie voor Duurzame Ontwikkeling' speerpunten van hun schoolbeleid, en omarmen ze (culturele) diversiteit.
Sinds 1953 verbindt het ASPnet van Unesco scholen wereldwijd met elkaar rond een gezamenlijk doel: vrede bouwen in de hoofden en harten van kleuters, kinderen en jongeren.
ASPnet zet zich in voor de realisatie van Duurzame Ontwikkelingsdoelstelling 4 'Kwaliteitsonderwijs', met oog voor innovatie en kwaliteit in onderwijs, met bijzondere aandacht voor Educatie voor Duurzame Ontwikkeling en Wereldburgerschapseducatie.
Meer over het ASPnet en over de publicaties, campagnes, projecten of de kalender van internationale dagen, vind je op Unesco's ASPnet site.
Globaal ASPnet
Sinds 1953 verbindt het ASPnet van Unesco scholen wereldwijd met elkaar rond een gezamenlijk doel: vrede bouwen in de hoofden en harten van kleuters, kinderen en jongeren.
Als je jouw school wil laten erkennen als Unesco-school, dan moet men namens de school dit aanvraagformulier invullen en het ASPnet charter ondertekenen. Je maakt beide documenten over aan de ASPnet-coördinatiegroep (zie titel 'Contact' onderaan).
Na eventuele feedback en uiteindelijke goedkeuring van de ASPnet-coördinatiegroep, mag de school voor één jaar lid zijn 'op proef' en deelnemen aan alle activiteiten van het Vlaamse ASPnet. Zonder verdere bezwaren, mag men zich na dat proefjaar beschouwen als Unesco-school. De school moet zich nadien wel nog aanmelden op het online platform van het ASPnet wereldwijd voor de finale administratieve afhandeling.
Lidmaatschap van het ASPnet is gratis en wordt jaarlijks vernieuwd. De verlenging van het lidmaatschap is verbonden aan het indienen van een jaarverslag dat elke Unesco-school opstelt en deelt met de andere scholen van het netwerk. De concrete engagementen van alle ASPnet-partners worden vermeld in het Vlaamse ASPnet charter. Zo verwacht men dat een Unesco-school elk schooljaar actief aan de evenementen van het netwerk deelneemt.
Voor de zichtbaarheid van het ASPnet-lidmaatschap bezorgt de ASPnet-coördinatiegroep aan elke school twee vlaggen met daarop het officiële ASPnet-ledenlogo. Een Unesco-school mag het logo ook gebruiken op een plaquette aan het schoolgebouw, posters, website of andere communicatiekanalen, zolang men het logo niet voor commercieel gebruik inzet.
Hoe word je erkend als Unesco-school?
Als je jouw school wil laten erkennen als Unesco-school, dan moet men namens de school dit aanvraagformulier invullen en het ASPnet charter ondertekenen.
Je kan de ASPnet folder hier downloaden met alle basisinformatie. Op de Facebookpagina 'Unesco Scholen Vlaanderen' wisselt het netwerk nieuwtjes uit. Zo blijf je op de hoogte. Tot slot starten de Unesco-scholen vanaf het schooljaar 2020-2021 ook met het eTwinning platform voor concrete samenwerking.
Meer informatie en communicatie
Je kan de ASPnet folder hier downloaden met alle basisinformatie. Op de Facebookpagina 'Unesco Scholen Vlaanderen' wisselt het netwerk nieuwtjes uit.
Het netwerk wordt internationaal aangestuurd vanuit het Unesco-hoofdkwartier in Parijs. In Vlaanderen richtte de Vlaamse Unesco Commissie een coördinatiegroep op om het Vlaamse ASPnet te begeleiden en te ondersteunen. Sinds het schooljaar 2019-2020 krijgt het Vlaamse ASPnet ook ondersteuning vanuit BeGlobal - het Kenniscentrum voor Wereldburgerschapseducatie.
Het ASPnet telt intussen een 30-tal basis- en secundaire scholen en lerarenopleidingen in Vlaanderen en Brussel. Elke school duidt een ASPnet-contactpersoon aan, maar het engagement van een Unesco-school dient steeds gedragen te zijn door de ganse school: de directie, de leerkrachten, de leerlingen en bredere schoolgemeenschap.
ASPnet Vlaanderen organiseert doorgaans vier bijeenkomsten per jaar:
Twee sessies zijn gericht op uitwisseling en capaciteitsopbouw voor leerkrachten en directies, met inspirerende sprekers en boeiende discussies.
Op één bijeenkomst nemen ook leerlingen deel, die dan allemaal samen mogen kiezen rond welke Duurzame Ontwikkelingsdoelstelling de Unesco-scholen het volgende schooljaar zullen werken.
Op het einde van het schooljaar stellen de scholen de activiteiten die ze het voorbije schooljaar organiseerden aan elkaar en aan de buitenwereld voor.
Binnen het ASPnet organiseren we tweejaarlijks een ‘Model Unesco’ waarbij scholieren uit het secundair onderwijs een heuse Unesco-vergadering naspelen – een fantastische ervaring die hun talenten aanscherpt.
Het netwerk wordt internationaal aangestuurd vanuit het Unesco-hoofdkwartier in Parijs. In Vlaanderen richtte de Vlaamse Unesco Commissie een coördinatiegroep op om het Vlaamse ASPnet te begeleiden en te ondersteunen. Sinds het schooljaar 2019-2020 krijgt het Vlaamse ASPnet ook ondersteuning vanuit BeGlobal - het Kenniscentrum voor Wereldburgerschapseducati
Basisschool Sterrenbos heeft al jarenlang Unesco als algemene leidraad doorheen haar educatief project lopen. Van de jongste kleuters tot het zesde leerjaar staan moderne talen, innoveren, creatief denken, duurzaamheid en wereldburgerschap wekelijks op het programma. Jaarlijks kiest de school vijf Unesco-werelddagen uit om klasoverstijgend te werken aan “vrede in alle hoofden” door samen te werken met familie, buurt en gemeenschap.
Unesco-school Sterrenbos in Hamme
Basisschool Sterrenbos heeft al jarenlang Unesco als algemene leidraad doorheen haar educatief project lopen.
Campus Pitzemburg van het Busleyden Atheneum in Mechelen
Pitzemburg is de oudste actieve Unesco-school van het land sinds de oprichting van het Belgische ASPnet in 1953. Deze secundaire school heeft een heel actieve werking rond de 17 Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen die gelden als bijkomende eindtermen. De school werkt met ankerfiguren die al langer met dergelijke thema’s en projecten bezig zijn. Ze vormen samen met de directeur en Unesco-coördinator het kernteam. De school heeft dankzij het Unesco-label een breed netwerk kunnen opbouwen in zowel binnen- als buitenland.
Campus Pitzemburg van het Busleyden Atheneum in Mechelen
Pitzemburg is de oudste actieve Unesco-school van het land sinds de oprichting van het Belgische ASPnet in 1953.
De lerarenopleidingen van UC Leuven-Limburg werken aan wereldburgerschapseducatie door de integratie van wereldburgerschap en duurzaamheid in de curricula en door praktijkgericht onderzoek. Zo kunnen toekomstige leraren er bewust en bekwaam mee aan de slag. De lerarenopleidingen laten studenten onderwijservaring opdoen in diverse buitenlanden. In het kader van de ‘International Educating Classes’ (IEC) leren en ervaren Vlaamse en buitenlandse studenten hoe ze samen de idealen van Unesco kunnen realiseren in het onderwijs en daarbuiten.
UCLeuven-Limburg lerarenopleiding
De lerarenopleidingen van UC Leuven-Limburg werken aan wereldburgerschapseducatie door de integratie van wereldburgerschap en duurzaamheid in de curricula
Wereldburgerschap is vaak een koepelbegrip, waarbij men doelt op verschillende maatschappelijke sleutelcompetenties. Voor Unesco gaat dit om kennis, vaardigheden, waarden en attitudes die studenten nodig hebben om bij te dragen aan een meer inclusieve, rechtvaardige, duurzame en vredevolle wereld. Het gaat ook om het inzicht dat lokale problemen vaak ook voortkomen uit globale uitdagingen.
Meer over BeGlobal, ondersteuner van het Vlaamse ASPnet en Kenniscentrum voor Wereldburgerschapseducatie
Wereldburgerschapseducatie
Wereldburgerschap is vaak een koepelbegrip, waarbij men doelt op verschillende maatschappelijke sleutelcompetenties. Voor Unesco gaat dit om kennis, vaardigheden, waarden en attitudes die studenten nodig hebben om bij te dragen aan een meer inclusieve, rechtvaardige, duurzame en vredevolle wereld.
Educatie voor Duurzame Ontwikkeling (EDO) wil leren denken over en werken aan een leefbare wereld met oog voor milieu, economie en samenleving, nu en in de toekomst, voor onszelf hier en voor anderen elders op de planeet.
Bij Unesco wordt ook actief gewerkt aan de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen (Sustainable Development Goals of SDG's) van de Verenigde Naties (VN). De leerlingen van de Vlaamse Unesco-scholen kiezen elk jaar samen een SDG uit om met z'n allen aan te werken. Voor het schooljaar 2019-2020 werd gekozen SDG 13 'Klimaatactie'.
Meer over MOS, die helpt van je school een milieuvriendelijke en duurzame leer- en leefomgeving te maken
Educatie voor Duurzame Ontwikkeling
Educatie voor Duurzame Ontwikkeling (EDO) wil leren denken over en werken aan een leefbare wereld met oog voor milieu, economie en samenleving, nu en in de toekomst, voor onszelf hier en voor anderen elders op de planeet.
Unesco-scholen hebben ook oog voor culturele diversiteit en dialoog. Campus Comenius in Koekelberg nam als Vlaamse Unesco-school deel aan een piloot-project van Unesco en de EU om te werken rond levend ('immaterieel') erfgoed in de klas. Een leraar en leerling namen eerst deel aan Unesco-workshops met deelnemers uit andere Europese landen, om vervolgens in de eigen school aan de slag te gaan. Het was niet alleen boeiend om meer te leren over elkaar en elkaars culturen, maar de toepassingen van erfgoed in de lessen wiskunde, maakte meetkunde ook veel begrijpelijker en concreter! De korte clip staat hierboven, de volledige rapportage vind je hier. Op de Dag van de Cultuureducatie is er bovendien een ganse sessie gewijd aan het project. Je kan die hier herbekijken.
Culturele diversiteit
Unesco-scholen hebben ook oog voor culturele diversiteit en dialoog. Campus Comenius in Koekelberg nam als Vlaamse Unesco-school deel aan een piloot-project van Unesco en de EU om te werken rond levend ('immaterieel') erfgoed in de klas.
Unesco heeft veel boeiende publicaties en lesmaterialen. We geven je een selectie van het educatief aanbod van Unesco en verwijzen naar databanken met nog meer bronnen.