Erfgoedfonds FUT

Natuurlijk Werelderfgoed in Afrika

Op de Werelderfgoedlijst is er al langer een overgewicht van Europese culturele sites en een ondervertegenwoordiging van Afrikaanse natuursites. Ten onrechte, want Afrika herbergt onwaarschijnlijk veel natuurschoon en biodiversiteit van de indrukwekkende regenwouden in Congo tot de uitgestrekte savannes van de Serengeti. Vlaanderen draagt zijn steentje bij door uiteenlopende projecten te steunen voor de capaciteitsopbouw van het management van natuurlijke Werelderfgoed-sites in Afrika. Bovendien steunt Vlaanderen ook initiatieven voor nieuwe Afrikaanse nominaties en voor de uitbreiding van huidige Werelderfgoed-sites. De Vlaming Guy Debonnet leidt overigens de eenheid binnen het Werelderfgoed-centrum die verantwoordelijk is voor natuurlijk Werelderfgoed, duurzaam toerisme en outreach.

Concrete projecten gesteund vanuit het FUT:

• Samenwerking tussen Botswana, Namibië en Angola voor de bescherming van Werelderfgoed Okavango Delta (Botswana) 
• 'Community Management for Protected Areas for Conservation' (COMPACT) programma in Werelderfgoedsite Okavango Delta (Botswana)
• Duurzaam toerisme in Afrikaanse Werelderfgoedsites

Maatschappelijke uitdagingen

Vlaanderen steunt het Werelderfgoedcentrum ook voor belangrijke uitdagingen waarmee erfgoed is geconfronteerd zoals digitalisering, klimaatactie en maatschappelijk verantwoord ondernemerschap. Zo co-financierde Vlaanderen de 'State of Conservation (SOC) Information System' van het centrum en de lancering van een nieuw klimaatprogramma voor natuurlijk Werelderfgoed.  Vlaanderen steun bovendien ook de inspanningen van het Werelderfgoed-centrum om met het 'No Go Commitment' bewustzijn bij de private sector te versterken om Werelderfgoed-sites te respecteren en te beschermen. Intussen hebben belangrijke mijnbouwbedrijven, banken, verzekeraars en olieconcerns zoals Shell, Total en bp het 'No Go Commitment' ondertekent. 

Concrete projecten gesteund vanuit het FUT:

• Werelderfgoed Online Kaartplatform
• 'State of Conservation (SOC) Information System'
• 'No Go Commitment' engagement bij de private sector om Werelderfgoed-sites te respecteren en te beschermen
  • bewustzijn bij de banksector
  • engagementen van de International Hydropower Association

Erfgoed in gevaar

Hoewel Afrika een prioriteit is, heeft Vlaanderen ook verschillende projecten gesteund om erfgoed te beschermen dat in acuut gevaar is. Conflicten in onder meer Irak en Syrië zorgden ervoor dat ook erfgoed doelbewust werd vernietigd om zowel lokale gemeenschappen in hun identiteit te treffen als om de wereldgemeenschap te schofferen. Vlaanderen steunde daarom Unesco’s campagne ‘#Unite4Heritage’, evenals projecten die bijdroegen aan het opmeten van de schade bij de Syrische Werelderfgoed-site Palmyra en religieuze erfgoed in Irak. Vanuit de Vlaamse Unesco Commissie zijn bovendien de fototentoonstellingen ‘Culture under Attack’(2014) en ‘Culture in Armed Conflict’ (2019) over deze thematiek opgezet in samenwerking met de Nederlandse Unesco Commissie. 

• Klik hier voor de volledige lijst van bedreigd Werelderfgoed.
• Video #Unite4Heritage - getuigenissen (Engels)
• Video #Unite4Heritage – initiatief VUC (Engels)

Concrete projecten gesteund vanuit het FUT:

• Assessments schade religieus erfgoed in Irak 
• Assessment schade Werelderfgoedsite Palmyra (Syrië)
• Unesco’s campagne ‘#Unite4Heritage’ 

Immaterieel Cultureel Erfgoed in Zuidelijk Afrika

Erfgoed gaat niet alleen over gebouwen of natuurschoon, maar ook over tradities, feesten en gebruiken. Unesco’s conventie over dat ‘Immaterieel Cultureel Erfgoed’ zet de internationale standaard voor een goede zorg ervoor. Vlaanderen heeft heel wat expertise opgebouwd over deze conventie en immaterieel erfgoed in het algemeen. Die expertise is ingezet bij opeenvolgende Unesco-projecten om het beleid en de onderlinge samenwerking rond immaterieel erfgoed in Zuidelijk Afrika te versterken. Van 2010 tot 2020, steunde Vlaanderen verschillende projecten voor een totaal van ongeveer 1,2 miljoen USD. Als resultaat werken zeven landen in Zuidelijk Afrika (Botswana, eSwatini/Swaziland, Lesotho, Malawi, Namibië, Zambia, Zimbabwe) momenteel nauw samen binnen een platform voor de bescherming en promotie van immaterieel cultureel erfgoed door goede praktijken uit te wisselen en gemeenschappelijke activiteiten uit te voeren.