Unesco heeft twee archieven waar ons land bij betrokken is ingeschreven op het Memory of the World Register. In totaal zijn 64 erfgoedcollecties toegevoegd aan het Register.
Documenten over de geschiedenis van de Hanze
Inzenders: België, Denemarken, Duitsland, Estland, Letland, Polen
Meer dan 600 jaar lang werd de geschiedenis van Noord-Europa gevormd door een unieke organisatie van kooplieden en steden: de Hanze. Het verenigde zo'n 200 steden en het commerciële domein strekte zich uit tot zo'n 25 huidige Europese landen. De Hanze sloegen de brug tussen verschillende landen, culturen en talen en onderhielden van de 12e tot de 17e eeuw een commercieel netwerk dat reikte van Vlaanderen tot Novgorod en van Bergen (Noorwegen) tot Krakau. Een verrassend groot deel van de eenheid van het huidige Europa is terug te voeren op de contacten tussen individuen en regio's die door de Hanze zijn ontstaan. De Hanze organiseerden de uitwisseling van producten over enorme afstanden, waardoor mensen producten en grondstoffen konden verwerven die ze lokaal niet konden krijgen. Na de uitwisseling van producten volgden culturele uitwisselingen: taal en architectuur, kunst en recht.
Voor Vlaanderen gaat het om 26 oorkonden uit de periode 1458 tot 1502 uit het Brugse stadsarchief. Brugge was destijds géén Hanzestad maar was, samen met Londen, Bergen en Novgorod, wel één van de vier steden met een Hanzekantoor.
Archief van de Internationale Solvayraden over fysica en chemie (1910-1962)
Inzenders: België, Frankrijk
De archieven zijn representatief voor het wetenschappelijke internationalisme dat aan het begin van de 20e eeuw werd georganiseerd en voor de voortzetting van een traditie van internationale samenwerking. De Solvayraden, een bevoorrechte ontmoetingsplaats voor vooraanstaande wetenschappers, markeerden een tijdperk waarin de fundamenten van de klassieke wetenschap op de proef werden gesteld door de opkomst van de kwantumfysica, de geboorte van de relativiteitstheorie en de opkomst van een nieuwe chemie gebaseerd op de verkenning van de structuur van het atoom en chemische bindingen. De collectie is samengesteld uit de archieven van de Internationale Solvay-instituten voor fysica en chemie (uit de periode 1910-1962) gedeponeerd bij de Université libre de Bruxelles (ULB) en de archieven van Paul Langevin (afdeling gewijd aan de Solvayraden) bewaard in de École supérieure de physique et de chimie industrielles de la ville de Paris (ESPCI Paris) – Université PSL.
Memory of the World
Het Memory of the World (Geheugen van de Wereld) programma stimuleert sinds 1992 het behoud, de toegankelijkheid en het bewustzijn van documentair erfgoed. Documentair erfgoed is voortdurend in gevaar door natuurlijke dreigingen en de tand des tijds, maar ook door nalatigheid en opzettelijke vernietiging door de mens zelf. Papier vergaat, computers crashen, documenten worden opzettelijk vernietigd bij conflicten, enz. Documentair erfgoed als geheugen van mens en wereld is echter onmisbaar om het verleden te bewaren, het heden te begrijpen en de toekomst te sturen.
Het Memory of the World Register bevat documentair erfgoed dat van uitzonderlijke betekenis is voor de mensheid. De documenten moeten aan verschillende criteria voldoen, zoals authenticiteit en onvervangbaarheid.
