Volgens een nieuwe telling zijn sinds het begin van de oorlog 152 culturele sites in Oekraïne geheel of gedeeltelijk verwoest. Unesco herhaalt haar oproep om het internationaal recht te respecteren en zet haar acties ter ondersteuning van culturele professionals op het terrein verder.
Op 23 juni 2022 publiceerde Unesco een bijgewerkte beoordeling van de schade die is toegebracht aan culturele sites in Oekraïne sinds 24 februari 2022, toen het Russische offensief begon. Volgens de door haar experts uitgevoerde controles zijn 152 culturele sites gedeeltelijk of volledig verwoest als gevolg van de oorlog, waaronder 70 religieuze gebouwen, 30 historische gebouwen, 18 culturele centra, 15 monumenten, 12 musea en 7 bibliotheken. Tot nu toe werd geen van de 7 werelderfgoedsites in Oekraïne getroffen.
“Deze herhaalde aanvallen op Oekraïense culturele sites moeten stoppen. Cultureel erfgoed, in al zijn vormen, mag in geen geval een doelwit zijn. Ik herhaal mijn oproep tot eerbiediging van het internationaal humanitair recht, in het bijzonder het Verdrag van Den Haag voor de bescherming van culturele goederen in geval van gewapende conflicten,” zegt Audrey Azoulay, directeur-generaal van Unesco.
Aanhoudende noodmaatregelen
Vanaf het begin van de oorlog nam Unesco een reeks noodmaatregelen om zoveel mogelijk vernietiging te voorkomen. De Organisatie gaf technisch advies aan culturele professionals om gebouwen en erfgoed te beschermen, er werden schuilplaatsen aangewezen om voorwerpen die verplaatst konden worden veilig te stellen, en brandbestrijdingsmaatregelen werden versterkt.
Unesco hielp de Oekraïense autoriteiten ook bij het markeren van culturele locaties met het kenmerkende blauwe schildembleem. Dit symbool geeft aan dat het onroerend goed wordt beschermd onder het Haags Verdrag van 1954. Elke inbreuk wordt daarom beschouwd als een schending van het internationaal recht en kan worden vervolgd.
De basis leggen voor toekomstige wederopbouw
Door de schade en vernietiging van culturele sites vast te leggen en te documenteren, waarschuwt Unesco niet alleen voor de ernst van de situatie, maar bereidt ze zich ook voor op toekomstige wederopbouw. Hoewel het nog te vroeg is om met de werkzaamheden te beginnen, heeft de Organisatie al een fonds opgericht voor acties ter ondersteuning van Oekraïne en haar lidstaten opgeroepen om eraan bij te dragen. Vlaanderen stelde hiervoor 100.000 dollar ter beschikking.
Unesco is ook bezig met het oprichten van een team dat zich inzet voor de bescherming van culturele eigendommen, gevestigd in Kiev, en zal binnenkort een missie van erfgoedexperts naar het land sturen.
