Ondanks een sterke daling van de dodentol onder journalisten, blijven daders te vaak ongestraft en neemt het aantal bedreigingen toe.
Het Observatorium van vermoorde journalisten van Unesco registreerde 56 gedode journalisten in 2019, tegenover 99 in 2018 – het laagste cijfer in meer dan tien jaar. De slachtoffers vielen in alle regio’s van de wereld. De meeste slachtoffers vielen in Latijns-Amerika en de Caraïben met 22 doden, gevolgd door de regio Azië en de Stille Oceaan met 15 en de Arabische landen met 10.
Het gevaar loert niet alleen in conflictgebieden
Journalisten lopen niet alleen gevaar als ze verslag uitbrengen over gewelddadige conflicten. Ze vormen ook een doelwit als ze berichten over lokale politiek, corruptie en misdaad – vaak in hun woonplaats.
Bijna twee derde (61%) van de gevallen in 2019 vond plaats in landen waar geen gewapend conflict is. Dat is een opmerkelijke piek in een bredere trend van de afgelopen jaren en een omkering van de situatie in 2014, toen dit cijfer een derde was. Meer dan 90% van de in 2019 geregistreerde zaken betrof lokale journalisten, consistent met voorgaande jaren.
Zorgwekkende trends in aanvallen op persvrijheid
Intensified Attacks, New Defences, een rapport dat Unesco uitbracht in november 2019, toont aan dat journalisten steeds meer te maken krijgen met verbaal en fysiek geweld in verband met hun werk. De afgelopen jaren zien we een toename van opsluiting, ontvoering en fysiek geweld. En dit in een klimaat van een wijdverbreide retoriek die vijandig is ten aanzien van media en journalisten.
Het rapport Intensified Attacks, New Defenses laat zien dat zeer weinig van degenen die journalisten aanvallen, worden vervolgd. Het straffeloosheidspercentage blijft wereldwijd met bijna 90% schokkend hoog. Minder dan een op de acht gevallen die sinds 2006 door Unesco zijn geregistreerd, zijn opgelost.
In een reactie op deze cijfers zei Audrey Azoulay, directeur-generaal van Unesco: “Unesco blijft diep verontrust door de vijandigheid en het geweld tegen te veel journalisten over de hele wereld. Zolang deze situatie voortduurt, zal dit het democratisch debat ondermijnen.”