Wiskunde wordt gezien als abstract, intimiderend en zelfs traumatisch en is niet altijd populair bij studenten en het grote publiek, die het zien als een puur theoretische discipline, los van de realiteit. Toch is het tegendeel waar. Wiskunde is alomtegenwoordig in ons dagelijks leven.
Algoritmen, de kern van kunstmatige intelligentie, hebben zoekmachines en medische beeldvorming mogelijk gemaakt. Wiskundige modellen spelen een sleutelrol op een groot aantal gebieden, van het optimaliseren van transportnetwerken tot het voorspellen van het traject van een cycloon tot het beheersen van de verspreiding van een epidemie of de impact van een vaccinatiecampagne.
Wiskunde vertelt ook een deel van de wereldgeschiedenis. Ons verleden is verrijkt door Sumerische kleitabletten, de astronomische berekeningen van het oude Egypte en het klassieke Griekenland, de geleerden van het Mayarijk en China, Indiase rekenkunde en Arabische algebra.
Misschien meer dan enige andere, leent deze abstracte wetenschap zich voor dialoog tussen culturen en voor internationale wetenschappelijke samenwerking. Unesco erkende al heel vroeg het belang van deze wetenschap toen ze in 1962 het Latijns-Amerikaanse Centrum voor Wiskunde oprichtte in Buenos Aires, Argentinië. De Organisatie, die 14 maart uitriep tot Internationale Dag van de Wiskunde, denkt nu na over de uitdagingen van kunstmatige intelligentie en ontwikkelt programma's voor betere toegang tot de basiswetenschappen, waarvan wiskunde een pijler is.
Want wiskunde mag dan overal zijn, veel mensen worden ervan uitgesloten. De obstakels in verband met deze discipline zijn nog steeds talrijk. Te beginnen met genderverschillen. Pas in 2014 kreeg een vrouw – Maryam Mirzhakani uit Iran – de prestigieuze Fieldsmedaille (een prijs die vaak gezien wordt als de belangrijkste onderscheiding binnen de wiskunde). Hoewel meisjes tegen het einde van de basisschool een inhaalslag maken op het gebied van wiskunde, zijn jongens nog steeds oververtegenwoordigd onder de beste presteerders op dit gebied in het basis- en secundair onderwijs wereldwijd, volgens statistieken in het Education for All Global Monitoring Report van april 2022. Zelfs als ze afgestudeerd zijn, voelen jonge vrouwen zich niet altijd geschikt om een loopbaan in de wetenschap na te streven.
Bovendien heeft het beroep moeite om te werven. In een tijd waarin de behoefte nog nooit zo groot is geweest, vormt het tekort aan gekwalificeerde wiskundeleraren over de hele wereld een bedreiging voor de toekomst. En het bereik van de toepassing van deze discipline is nog steeds beperkt. Wiskundige modellen, zo nuttig om het klimaat, de biodiversiteit of medisch onderzoek te begrijpen, blijven grotendeels beperkt tot het gebied van financiën of economie. Nu de wereld voor sociale, klimatologische en technologische uitdagingen staat, is het van cruciaal belang dat de kracht van wiskunde breder wordt onderzocht en vooral breder wordt gedeeld.
