Online platform dat werelderfgoedsites in kaart brengt, wordt uitgebreid. De focus komt op Afrika te liggen.
De Werelderfgoedlijst van Unesco telt meer dan duizend inschrijvingen. Het zwaartepunt ligt in de regio Europa en Noord-Amerika. Om de uitzonderlijke universele waarde van werelderfgoedsites te behouden, moeten mogelijke bedreigingen snel worden geïdentificeerd en gelokaliseerd.
Datgene wat de uitzonderlijke universele waarde van een werelderfgoedsite bepaalt, bevindt zich binnen de grenzen van het erfgoed, waarbij bufferzones waar nodig een extra beschermingslaag bieden. De afbakening van deze grenzen is een essentiële vereiste voor de effectieve bescherming van werelderfgoedsies. Duidelijke en betrouwbare kaarten van werelderfgoedsies zijn dus van cruciaal belang om het effectieve behoud van het gedeelde erfgoed van onze wereld te garanderen.
Tot voor kort beschikte het Werelderfgoedcentrum van Unesco over kaarten van wisselende kwaliteit. Sommige kaarten bevatten geen schaalbalk, legende of oriëntatie, waren niet gekoppeld aan een geografisch coördinatensysteem of waren niet vertaald in een van de werktalen van de Werelderfgoedconventie. Het verstrekken van kaarten met georeferentie op het moment van inschrijving wordt aangemoedigd, maar is niet vereist. De inconsistentie van de beschikbare werelderfgoedkaarten belemmerde het effectief monitoren van de staat van instandhouding van werelderfgoedsites.
Vlaanderen biedt de oplossing
Om het gebrek aan bruikbare kaarten van werelderfgoedsites aan te pakken, is in 2022 gestart met de ontwikkeling van het World Heritage Online Map Platform (WHOMP), het eerste geografisch informatiesysteem (GIS) dat de gegeorefereerde grenzen van werelderfgoedsites weergeeft. Het project was mogelijk dankzij financiering vanuit het Flanders Unesco Trustfund (FUT).
Het platform is officieel voorgesteld op 14 september 2023 tijdens de bijeenkomst van het Werelderfgoedcomité in Riyad (Saoedi-Arabië). Het hoogtepunt van de eerste fase van het project.
Eerste fase
In de eerste fase van het project lag de focus op het werelderfgoed van Europa en Noord-Amerika. Het platform is gekoppeld aan bestaande Unesco-databases. Het geeft gegeorefereerde grenzen van werelderfgoedsites en hun bufferzones weer en maakt elementaire cartografische handelingen mogelijk.
Tweede fase
Na de succesvolle lancering van het platform is beslist om het project verder te zetten met steun van het Flanders Unesco Trustfunds (FUT). In lijn met de geografische focus van het trustfonds zal het platform de komende twee jaar worden aangevuld met gegevens van Afrikaanse werelderfgoedsites. Ook de data van Europese en Noord-Amerikaanse werelderfgoed sites worden verder aangevuld en het platform krijgt meer functies voor data-analyse.
De tweede fase van het project voorziet ook in kennisuitwisseling over het beheer van geospatiale gegevens voor het behoud van werelderfgoed tussen belanghebbenden in verschillende regio's, vooral voor sites die vergelijkbare bedreigingen trotseren.
Er komen interregionale (Afrika - Europa en Noord-Amerika) bijeenkomsten voor het delen van kennis en ervaring over best practices en het verzamelen, analyseren, beheren en uitwisselen van gegevens uit geografische informatiesystemen (GIS).
Het project draagt actief bij aan het overbruggen van de kloof in digitale vaardigheden tussen westerse en Afrikaanse landen door middel van digitalisering, training en capaciteitsontwikkeling op Afrikaanse werelderfgoedsites.
