De beiaard van de Leuvense Parkabdij is binnenkort in volle glorie hersteld, dankzij bijdragen van burgers, bedrijven en andere sponsors.
De Parkabdij in Leuven ontving op 10 september 2018 veertig nieuwe klokken. Het resultaat van een warme oproep van de stadsbesturen van Leuven en Neuss (Duitsland) aan bedrijven en burgers om te helpen “om door cultuur te verbinden wat ooit door vuur gescheiden was”.
Partners voor vredesbeiaard
Tijdens de beruchte Brand van Leuven in de nacht van 25 op 26 augustus 1914 verloren meer dan 240 Leuvense burgers het leven. Verschillende monumenten, kunstwerken en meer dan 1 000 huizen gingen in vlammen op. In 2014, exact 100 jaar na de feiten, kwam de stadsarchivaris van de Duitse stad Neuss tot de schokkende ontdekking dat twee detachementen reservisten uit zijn stad destijds mee verantwoordelijk waren voor deze tragische bladzijde uit de Leuvense geschiedenis.
De ontdekking inspireerde Leuven en Neuss tot het ondertekenen van een samenwerkingscharter. Een eeuw nadat deze steden tijdens WO I als vijanden tegenover elkaar stonden, werden ze partners voor een nieuwe vredesbeiaard. Ze zetten zich samen in voor de reconstructie van de 18de-eeuwse beiaard van de Parkabdij in Leuven als een symbool van vrede en verzoening. Ze riepen inwoners en bedrijven op om door sponsoring mee bij te dragen aan dit internationale vredesverhaal.
Steun van Vlaamse Unesco Commissie
De oproep viel niet in dovemansoren. Een groot stuk van het geld voor de nieuwe beiaard – in totaal zo'n 574 000 euro – werd ingezameld door bedrijven, organisaties en mensen die een bijzondere band hebben met de abdij. De Vlaamse Unesco Commissie (VUC) is een van de talrijke sponsors. De VUC financierde de klok ‘Auguste’. De klok draagt de boodschap ‘Vrede bouwen in de hoofden van mensen’ in het Nederlands en het Duits – als gebaar van verzoening naar Duitsland, met de herdenking van 100 jaar Eerste Wereldoorlog in gedachten. Het citaat verwijst naar de preambule van het Oprichtingsverdrag van Unesco dat de missie van de Organisatie omschrijft.
Historische site in ere herstellen
De norbertijnenabdij van Park is gelegen in de groene rand van Leuven en is een van de best bewaarde abdijsites van West-Europa. Dankzij het project is het volledige herstel van de beiaard in de westertoren van de abdijkerk mogelijk. De inhuldiging van de vredesbeiaard is gepland op 11 november om 11 uur: precies 100 jaar na de ondertekening van de wapenstilstand.
In de beiaard van de Parkabdij hingen vanaf 1730 veertig klokken, gegoten door de Amsterdamse stadsklokkengieterij van Claes Noorden en Jan Albert de Grave. Dit instrument verhuisde in de 19de eeuw naar de Sint-Pieterskerk in Leuven, maar werd op 25 augustus 1914 samen met veel ander stadspatrimonium verwoest tijdens de Brand van Leuven. De nieuwe klokken zijn replica's van de verloren gegane klokken. Ze zijn gegoten door de klokkengieterij Koninklijke Eijsbouts in het Nederlandse Asten.
Beiaardcultuur is wereldvermaard
Unesco heeft de Belgische beiaardcultuur erkend als een voorbeeldpraktijk op het vlak van het borgen van immaterieel cultureel erfgoed. Dat gebeurde op 25 november 2014 door het comité dat bevoegd is voor de Unesco-conventie van 2003 over het borgen van immaterieel cultureel erfgoed.
De beiaard is ontstaan rond 1500 in de Zuidelijke Nederlanden en is het oudste muzikale massamedium uit de geschiedenis. Vandaag is de beiaard het grootste muziekinstrument ter wereld. De voorbije 100 jaar hebben beiaardiers en vele anderen die zich voor de beiaardcultuur inspannen, dit unieke muzikale erfgoed steeds weten te vernieuwen. We danken het aan hen dat beiaardmuziek nog steeds de atmosfeer van tientallen Belgische steden en gemeenten kleurt en dat de belangstelling van het publiek nog groeit.
Bekijk een fragment van het VRT-journaal over de wijding van de nieuwe klokken van de vredesbeiaard >