Het rampzalige olielek dat de Golf van Mexico teistert, toont het belang aan van een geavanceerd waarnemingssysteem dat de toestand van de oceanen opvolgt. Daadkrachtig reageren op een olielek vereist een groot aantal data over de oceanen, het soort van data dat het Global Ocean Observing System (GOOS) van UNESCO's Intergouvernementele Oceanografische Commissie (IOC) levert.
GOOS zorgde er onder meer voor dat satellietbeelden tegenwoordig in real time beschikbaar zijn. Dit helpt om de verspreiding van het olielek te volgen en om de opruiming beter te coördineren. In het verleden moesten de opruimingsdiensten een tijd lang wachten op satellietbeelden en eens ze erover beschikten, stemden de beelden al niet meer overeen met de realiteit van het moment.
De olieramp toont aan hoe nuttig en belangrijk een systeem voor de observatie van de oceanen is om snel te kunnen reageren op een dergelijke situatie. En tezelfdertijd toont ze aan dat de huidige systemen ontoereikend zijn. Zelfs in hoog ontwikkelde en rijke landen als de Verenigde Staten zijn de systemen onvoldoende uitgebouwd. Cruciale technologie, zoals bijvoorbeeld een kustradar die de oppervlaktestroming en de bewegingen van de olievlek in real time kan weergeven, is niet of onvoldoende aanwezig in de regio van de Golf van Mexico.
Het probleem is dat er onvoldoende geïnvesteerd is om het observatiesysteem zo efficiënt te maken als het kan zijn. Iedereen is het eens over het belang van kwaliteitsvolle wetenschappelijke informatie maar overheden kennen doorgaans onvoldoende prioriteit toe aan het financieren van systemen die deze informatie aanleveren. Misschien dat de olieramp in de Golf van Mexico, waarvan de opruiming wellicht miljarden zal kosten, daar in de toekomst verandering zal in brengen.