Unesco Vlaanderen

De verborgen strijd van wetenschappers in Oekraïne

Gepubliceerd op 31/07/2025 door Unesco Platform Vlaanderen

Een nieuwe studie van UNESCO, Resilient Minds: The Unseen Struggles of Scientists in Wartime Ukraine, onthult hoe Oekraïense wetenschappers worden getroffen door de oorlog. 

Het rapport biedt een indringend beeld van hoe de oorlog het wetenschappelijk ecosysteem van het land heeft ontwricht. Van gebombardeerde laboratoria tot gevluchte onderzoekers: het rapport belicht veerkracht te midden van verwoesting.

Wetenschap onder vuur

Sinds het uitbreken van de oorlog in 2022 is bijna 30% van de Oekraïense onderzoeksinstellingen beschadigd. Tot 20% van de onderzoekers is gedwongen het land te verlaten of intern te verhuizen, met een aanzienlijke hersenvlucht tot gevolg. Van zij die wel bleven, geeft meer dan de helft aan de ze hun werk niet meer op het niveau van voor de oorlog kunnen doen.

De menselijke tol

Naast schade aan de infrastructuur toont het rapport ook de psychologische impact op wetenschappers. Velen ervaren isolement, financiële problemen en persoonlijke onveiligheid. Meer dan 80% van de wetenschappers meldt een daling van de beschikbare financiële middelen voor hun onderzoek.

Ook internationale samenwerking en toegang tot wereldwijde wetenschappelijke netwerken zijn verstoord, waardoor Oekraïense onderzoekers verder geïsoleerd raken van de bredere academische gemeenschap.

Actieplan

Met de studie hoopt UNESCO internationale solidariteit te mobiliseren om te helpen bij het herstel van het wetenschappelijk ecosysteem in Oekraïne. De organisatie stelde daarvoor een actieplan op met concrete maatregelen om de wetenschappelijke infrastructuur te herstellen, jonge onderzoekers te ondersteunen, internationale samenwerking te versterken en om Oekraïne nauwer te betrekken in de Europese en wereldwijde onderzoeksgemeenschap.