Het Unesco-comité voor de bescherming van culturele eigendommen in geval van een gewapend conflict heeft op 7 september 2023 een buitengewone bijeenkomst gehouden om de bescherming van het cultureel erfgoed in Oekraïne te versterken, inclusief het verlenen van voorlopige verbeterde bescherming aan twintig culturele eigendommen en het nemen van besluiten over de opleiding van Oekraïense veiligheidstroepen en gerechtelijk personeel op het gebied van de bescherming van erfgoed.
Tijdens zijn zitting heeft het Unesco-comité van het Tweede Protocol bij het Haags Verdrag van 1954 een verklaring aangenomen waarin wordt betreurd dat er ernstige schade is veroorzaakt door Russische raketaanvallen op historische gebouwen van culturele betekenis in L'viv, Odessa en Tsjernihiv.
Verhoogde bescherming
Het Comité heeft besloten twintig culturele eigendommen in Oekraïne voorlopig in te schrijven op de Internationale lijst van culturele eigendommen onder verhoogde bescherming. Dit vergroot hun immuniteit in de loop van de aanhoudende oorlog, waardoor bevoegde instanties van alle 87 staten die partij zijn bij het Tweede Protocol van 1999, potentieel in staat worden gesteld vermeende daders te vervolgen of uit te leveren.
Deze twintig eigendommen profiteren nu van het hoogste niveau van immuniteit tegen militaire aanvallen en de dreiging om er een militair doelwit van te maken. Het niet naleven van deze clausules zou worden gekwalificeerd als een “ernstige schending” van het Haags Verdrag van 1954 en het Tweede Protocol daarbij.
Opleiding voor veiligheidstroepen
Het Comité besloot ook dat Unesco opleidingen zal organiseren voor Oekraïense veiligheidstroepen en gerechtelijk personeel financieel zal ondersteunen om hun vaardigheden op het gebied van de bescherming van cultureel erfgoed te vergroten. Dit komt bovenop de verschillende trainingen voor Oekraïense culturele professionals en preventieve beschermings- en rehabilitatiemaatregelen voor erfgoed die Unesco sinds het uitbreken van de oorlog heeft uitgevoerd.
Sinds 24 februari 2022 heeft Unesco de schade aan 287 culturele eigendommen in Oekraïne geverifieerd, ook binnen de grenzen van werelderfgoedsites.
