Wrakken die 100 jaar of ouder zijn, worden automatisch erkend als erfgoed.
De federale regering heeft op 21 september 2018 beslist om, op voorstel van Staatssecretaris voor de Noordzee Philippe De Backer, scheepswrakken in de Noordzee extra te beschermen. Wrakken die 100 jaar of ouder zijn, zullen automatisch erkend worden als erfgoed. De talloze wrakken op de bodem van onze Noordzee uit de Eerste en Tweede Wereldoorlog kunnen ook extra beschermd worden.
Wereldwijd liggen meer dan drie miljoen wrakken op de bodem van de zee. In het Belgische deel van de Noordzee liggen meer dan 350 wrakken op de bodem, vaak uit de Eerste en Tweede Wereldoorlog. “Ze vertellen een donkere bladzijde uit onze Europese geschiedenis”, zegt De Backer. “Maar het is wel een donkere bladzijde, uitgevochten op onze Noordzee, die mee bepaald heeft hoe onze samenleving er vandaag uitziet. Daarom is het zo belangrijk die herinneringen te koesteren en te beschermen.”
100 jaar
Alle wrakken die meer dan honderd jaar onder water liggen, worden automatisch erkend als erfgoed onder water. Wrakken die minder dan honderd jaar onder water liggen, denk aan de wrakken uit WO II, kunnen door de Staatssecretaris gelijkgesteld worden met cultureel onderwatererfgoed.
Op dit moment zijn er elf wrakken erkend in onze Noordzee. Ze worden ter plaatse bewaard en genieten van speciale beschermingsmaatregelen. Ze blijven toegankelijk voor bijvoorbeeld duikers, maar er is een verbod op activiteiten of werken die het wrak kunnen schaden, denk daarbij aan ankeren, lijnvissen of dreggen. De erkende wrakken komen ook terecht op de zeekaarten.
Unesco-conventie
Met de nieuwe wetgeving is het beleid afgestemd op de Conventie voor de bescherming van cultureel onderwatererfgoed die in 2001 is aangenomen door de Algemene Conferentie van Unesco. Het was een reactie op de toenemende plunderingen van scheepswrakken door commerciële schattenjagers en op andere vernielingen tengevolge van industriële activiteit. Tezelfdertijd getuigt de Conventie van een toegenomen bewustzijn over de noodzaak van een degelijke bescherming van scheepswrakken, zoals dat reeds veel langer gebeurt voor onroerend erfgoed aan land. België is sinds 2013 aangesloten bij de Conventie.
De Conventie omschrijft onderwatererfgoed als alle sporen van menselijk bestaan met een culturele, historische of archeologische waarde die – geheel of gedeeltelijk – onder water liggen gedurende minstens 100 jaar. Het omvat scheepswrakken, neergestorte vliegtuigen, gezonken steden, menselijke sporen in landschappen onder water en religieuze sites in meren of rivieren.
Informatie over de Conventie voor de bescherming van cultureel onderwatererfgoed >
