Unesco heeft vandaag de Belgische beiaardcultuur erkend als een voorbeeldpraktijk op het vlak van het borgen van immaterieel cultureel erfgoed. Dat gebeurde op de hoofdzetel van Unesco in Parijs tijdens de negende bijeenkomst van het Intergovernmental Committee for the Safeguarding of the Intangible Cultural Heritage, het bevoegd comité voor de Unesco-conventie van 2003 over het borgen van immaterieel cultureel erfgoed.
Borgen is meer dan beschermen
Borging van beiaardcultuur heeft een bredere betekenis dan de studie en de bescherming van de instrumenten. Het begrip slaat ook op het doorgeven van kennis aan nieuwe generaties en het voortdurend vernieuwen van de traditie. Dit om ze te blijven verbinden met het maatschappelijk gebeuren van vandaag.
De beiaard is ontstaan rond 1500 in de Zuidelijke Nederlanden en is het oudste muzikale massamedium uit de geschiedenis. Vandaag is de beiaard het grootste muziekinstrument ter wereld. De voorbije 100 jaar hebben beiaardiers en vele anderen die zich voor de beiaardcultuur inspannen dit unieke muzikale erfgoed steeds weten te vernieuwen. We danken het aan hen dat beiaardmuziek nog steeds de atmosfeer van tientallen Belgische steden en gemeenten kleurt, ondanks de ontwikkeling van nieuwere muzikale media, en dat de belangstelling van het publiek nog groeit.
Vernieuwende initiatieven
De Vlaamse Beiaardvereniging en de Association Campanaire Wallonne dragen onze beiaardcultuur. De Belgische beiaardcultuur valt op door haar streven naar een evenwicht tussen vernieuwende initiatieven en respect voor de historische rol van de beiaard. Daarbij staat het creëren van een breed draagvlak steeds voorop: vanuit de lokale beiaardwerking worden ervaringen uitgewisseld met de nationale organisaties en de Wereldbeiaardfederatie, die de dynamiek rond de beiaard versterken.
Unesco waardeert de jarenlange ervaringen en acties in België voor het doorgeven en vieren van de beiaardcultuur. De organisatie roemt ze als een voorbeeld voor erfgoedgemeenschappen overal ter wereld. Die erkenning omvat zowel het beiaardrepertoire, de opleidingen, de concerttradities als de verhalen rond beiaardmuziek.
