Unesco Vlaanderen

Unesco lanceert rapport over gedode journalisten

Gepubliceerd op 02/11/2016 door Unesco Platform Vlaanderen

Vorig jaar werden er 115 journalisten gedood. De voorbije 10 jaar stierven 827 journalisten tijdens de uitoefening van hun beroep.

Irina Bokova, directeur-generaal van Unesco, stelt een rapport voor over de veiligheid van journalisten en het gevaar van straffeloosheid. Aanleiding is de Internationale dag voor de uitbanning van onbestrafte misdaden tegen journalisten. Het rapport geeft een overzicht van de journalisten die in de periode 2014-2015 zijn gestorven tijdens de uitoefening van hun beroep. Het biedt ook een analyse van een decennium van gedode journalisten, medewerkers van media en sociale media producenten tussen 1 januari 2006 en 31 december 2015. Het gevaar dat journalisten lopen wordt geïllustreerd door de 827 doden die Unesco de voorbije tien jaar registreerde. Daarnaast krijgen journalisten te maken met andere geweldplegingen zoals ontvoeringen, willekeurige arrestaties, folteringen, intimidatie en pesterijen, zowel offline als online, en inbeslagname of vernieling van materiaal. Het rapport richt zich uitsluitend op het doden van journalisten, “de ultieme vorm van censuur”.

We zetten enkele bevindingen van het rapport op een rij:

2015 was een dodelijk jaar

2015 was het tweede dodelijkste jaar van de laatste 10 jaar: er werden 115 journalisten gedood. In 2014 registreerde Unesco 98 gevallen van gedode journalisten.

Meeste slachtoffers vielen in Arabische landen

De Arabische landen zijn het gevaarlijkst voor journalisten. De voorbije twee jaar verloren er 78 journalisten het leven. Dat is voornamelijk te wijten aan de aanhoudende conflicten in Syrië, Irak, Jemen en Libië.

Online journalisten vaker doelwit

Opmerkelijk is de stijging van het aantal gedode online journalisten in 2015. Er zijn 21 gevallen geregistreerd, tegenover 2 in 2014. Bijna de helft van de slachtoffers waren journalisten of bloggers die verslag uitbrachten over het conflict in Syrië. De meerderheid van gedode journalisten in 2014-2015 waren televisiereporters. In bijna alle andere jaren van het voorbije decennium waren medewerkers van printmedia de grootste groep slachtoffers.

Lokale journalisten lopen het meest gevaar

Bijna 90% van de slachtoffers zijn plaatselijke journalisten, zo tonen de cijfers van het voorbije decennium aan. In 2014 vielen er echter opmerkelijk veel buitenlandse slachtoffers: 17 terwijl er de jaren voordien gemiddeld 4 te betreuren vielen.

Vaste medewerkers vs. freelancers

Freelance journalisten, die onafhankelijk en vaak zonder afdoende bescherming werken, worden algemeen beschouwd als een kwetsbare groep in de  mediasector. Veertig freelance journalisten of online burgerjournalisten werden gedood in 2014-2015, ze vertegenwoordigen 19% van alle gevallen.

Conflictgebieden eisen de meeste slachtoffers

Het is duidelijk dat werken in conflictgebieden erg gevaarlijk is. In de periode 2014-2015 vielen er 126 dodelijke slachtoffers (of 59% van alle gevallen) onder journalisten.

Het rapport over de veiligheid van journalisten en het gevaar van straffeloosheid kwam er op vraag van de Intergouvernementele Raad van Unesco's Internationaal Programma voor de Ontwikkeling van Communicatie. Het wordt officieel voorgesteld op 17 november 2016 tijdens de 30ste bijeenkomst van de Raad.

De Internationale dag voor de uitbanning van onbestrafte misdaden tegen journalisten

Download De hoofdpunten uit het rapport over de veiligheid van journalisten en het gevaar van straffeloosheid