Met de terugkeer van de taliban aan de macht in Afghanistan, staat het land op een keerpunt in de geschiedenis. Unesco waarschuwt dat het van cruciaal belang is voor het land en voor de hele regio dat de vooruitgang die de afgelopen twee decennia is geboekt op het gebied van mensenrechten, onderwijs en internationale normen, behouden blijft.
Sinds 2002 hebben Unesco en haar Afghaanse en internationale partners verschillende landelijke programma's uitgevoerd om het onderwijssysteem te hervormen, het cultureel erfgoed te beschermen, de wetenschappelijke capaciteit te vergroten en de veiligheid van journalisten te waarborgen. Deze initiatieven hielpen de vooruitgang van Afghanistan op weg naar betekenisvolle ontwikkeling vooruit.
Voorbeelden van de geboekte vooruitgang in Afghanistan:
- Een forse stijging van de alfabetiseringsgraad, van 34% (2002) naar 43% (2020)
- Begin 2006 leidde Unesco het grootste alfabetiseringsprogramma in de Afghaanse geschiedenis, waarbij 1.242.000 leerlingen werden bereikt, waaronder 800.000 vrouwen en meisjes. Er zijn ook 45.000 politieagenten bereikt en opgeleid via alfabetiseringsprogramma's.
- Vanaf 2002 ondersteunde Unesco de regering bij de ontwikkeling van een landelijke vernieuwing van het onderwijs, die alle nationale strategieën voor onderwijs omvat, het allereerste Nationaal Instituut voor Onderwijsplanning, een globale sectoranalyse van het onderwijs, een hervorming van het algemene onderwijscurriculum (met meer dan 1 miljoen leerlingen), en een strategisch plan voor het hoger onderwijs.
- Unesco bouwde capaciteit op in Afghanistan: duizenden Afghaanse functionarissen werden opgeleid: in het onderwijs zijn 741 planologen opgeleid uit alle 34 provincies en in de cultuursector zijn verschillende museumconservatoren en professionals opgeleid, evenals cultuurspecialisten die in staat zijn om te inventariseren en erfgoed te monitoren.
- Er werden grootschalige beschermingsoperaties uitgevoerd voor het behoud van de overblijfselen van de Bamiyanvallei, de minaret van Jam en andere iconische monumenten die moeten worden bewaard als symbolen van de Afghaanse identiteit en nationale cohesie.
- Er zijn verschillende culturele initiatieven genomen om het culturele weefsel en de creativiteit van Afghanistan nieuw leven in te blazen, met name door de lancering van het Bamiyan Cultural Center, een tentoonstellings- en trainingsruimte, en door de fotowedstrijden die hebben bijgedragen tot de geboorte van de Kaboel Fotografiebiennale in 2017.
- Sinds 2018 werkt het Physics Without Frontiers (PWF)-programma van UNESCO's Abdus Salam International Centre for Theoretical Physics ICTP samen met de Universiteit van Kaboel om de faculteit te helpen bij het ontwikkelen van curricula in de natuurkunde, ook op bachelorniveau. Ongeveer 400 Afghaanse studenten reisden vanuit het hele land naar de Universiteit van Kaboel om er intensieve natuurkundecursussen te volgen.
- Afghanistan is nu de thuisbasis van een van de meest dynamische medialandschappen in de regio, met 1.879 actieve mediakanalen, 203 tv-zenders, 349 radiostations en 1.327 print media.
- In 2020 waren er 1.741 vrouwen actief in de media in Afghanistan, waaronder 1.139 vrouwelijke journalisten.
Deze voorbeelden laten allemaal zien dat de Afghaanse samenleving vandaag de dag heel anders is dan 20 jaar geleden. Het land heeft enorme stappen gemaakt, maar die moeten behouden blijven, anders stort de ontwikkeling van het land in.
Er liggen veel uitdagingen voor Afghanistan, zoals:
- 12 miljoen jongeren en volwassenen (15+) in Afghanistan hebben nog steeds geen basisvaardigheden voor geletterdheid.
- 81 journalisten werden gedood tussen 2006 en 2021.
- Van september 2020 - februari 2021 verliet bijna een op de vijf vrouwelijke journalisten het beroep vanwege aanhoudend geweld en bedreigingen.
Unesco laat weten er alles aan te zullen doen om de Afghaanse bevolking te ondersteunen. Ze zal daarbij de internationale gemeenschap mobiliseren.
