In tien jaar tijd stierven meer dan 500 journalisten bij het uitoefenen van hun beroep. Het aantal slachtoffers dat "slechts" gewond werd, ligt nog een stuk hoger. Opmerkelijk is dat het merendeel van deze slachtoffers geen oorlogscorrespondenten zijn maar gewone journalisten die berichten over nationaal of lokaal nieuws. Ze zijn echter al te vaak het slachtoffer van intimidatie, gijzeling, ontvoering, pesterijen en onwettige arrestaties. Bovendien wordt seksuele intimidatie steeds vaker gebruikt om vrouwelijke journalisten het zwijgen op te leggen. De daders gaan in vele gevallen vrijuit.
Om deze zorgwekkende evolutie het hoofd te bieden, organiseert UNESCO in het kader van haar Internationaal Programma voor de Ontwikkeling van Communicatie (International Programme for the Development of Communication, IPDC) op 13 september 2011 samen met verschillende VN-agentschappen een internationale conferentie. Op deze conferentie wil men nagaan hoe de veiligheid van journalisten kan verbeterd worden en op welke manier de straffeloosheid kan worden aangepakt. Het uiteindelijke doel is het opstellen van een actieplan met daarin garanties voor journalisten om in alle vrijheid en zonder censuur hun beroep te kunnen uitoefenen.
Een breed debat
Het belooft een conferentie van hoog niveau te worden. Verschillende topfunctionarissen van de VN zullen, onder leiding van conferentievoorzitter Raghu Menon, het woord nemen. Het openingsdebat zal ingeleid worden door UNESCO directeur-generaal Irina Bokova en Kiyo Akasaka, VN ondersecretaris-generaal voor Communicatie en Informatie. Ook de hoge commissaris voor de Mensenrechten, Navi Pillay, zal via een videoboodschap de conferentie toespreken.
Het is de bedoeling om diverse onderwerpen in verschillende sessies - elk gemodereerd door vooraanstaande vertegenwoordigers van diverse organisaties - aan bod te laten komen. Volgende thema's staan op het programma: de veiligheid van de journalist wereldwijd, sterktes en zwaktes van internationale rechtsinstrumenten en tot slot de rol van de VN in de bescherming van journalisten.
Tijdens de verschillende sessies zullen, naast de VN-vertegenwoordigers, ook sprekers van regionale organisatie een bijdrage leveren aan het debat. Zo laat de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE) zich vertegenwoordigen door Dunja Mijatovic die belast is met de cel Vrijheid van de Media van de OVSE. Ook de Organisatie van Amerikaanse Staten (OAS) en de Afrikaanse Unie (AU) sturen hun vertegenwoordigers naar de conferentie.
De resultaten van de verschillende sessies worden vervolgens op 14 september tijdens een vergadering van vertegenwoordigers van verschillende VN-agentschappen verwerkt tot een een actieplan.
De debatten zijn live te volgen op: mms://stream.unesco.org/live/room_10_floor.wmv