Op Wereldoceanendag, 8 juni 2022, werken het Vlaams Instituut voor de Zee (VLIZ) en leerlingen van de Oostendse school ‘De Studio’ samen om plastic zwerfvuil in de Nieuwpoortse IJzermonding in kaart te brengen. De leerlingen gebruik daarvoor een door Duitse wetenschappers nieuw ontwikkelde procedure. Het is de eerste maal dat burgers deze procedure in Vlaanderen toepassen.
Plastic zwerfvuil is overal terug te vinden in onze rivieren en estuaria. Om de hoeveelheid plastic terug te dringen is er inzicht nodig in bronnen en hotspots van plastic vervuiling. Deze kennis laat toe gerichte maatregelen te formuleren en de stroom van plastic richting de oceaan te verminderen. Staalnames om de graad van plasticvervuiling in kaart te brengen zijn echter tijdrovend en duur. Burgerparticipatie, zoals in dit voorbeeld, kan de wetenschap een heel eind vooruithelpen en wakkert het bewustzijn rond de problematiek aan.
Burgerwetenschap
“Het evenement brengt studenten en leerkrachten samen met onderzoekers en experten om aan te tonen hoe burgerwetenschapsinitiatieven bijdragen tot het verwerven van wetenschappelijke kennis over de bronnen en de wegen van plasticvervuiling. Bovendien verhoogt dit initiatief de wetenschappelijke kennis van de deelnemers,” zegt Dr Gert Everaert, de organisator van het evenement en de leider van het onderzoeksteam rond Ocean and Human Health aan het VLIZ. “We moedigen lokale gemeenschappen aan om hun afval te verminderen en om het bewustzijn over de plasticvervuiling te verhogen. De gegevens die we verzamelen, kunnen lokale regelgevers en regionale beleidsmakers informeren over het formuleren van maatregelen teneinde de stroom van plastic richting de oceaan te verminderen.”
De staalname in Nieuwpoort gebeurt volgens een protocol dat is ontwikkeld door Plastic Pirates - Go Europe!, een Europees burgerwetenschapsinitiatief voor een schone oceaan, rivieren en aquatische milieus. Het doel is het bewustzijn te verhogen van het belang van de bescherming van onze rivieren als natuurlijke hulpbronnen en de toegevoegde waarde van internationale onderzoekssamenwerking te benadrukken. De campagne roept kinderen en jongeren tussen 10 en 16 jaar op om het onderwerp plastic in het milieu te ontdekken, met name in de buurt van rivieren en estuaria.
